Iran yagabye igitero gikomeye ku birindiro by’Ingabo z’Amerika muri Qatar
IgicumbiNews.co.rw – 23 Kamena 2025
Mu ijoro ryo kuwa Mbere tariki ya 23 Kamena 2025, Repubulika ya Kisilamu ya Iran yatangaje ko yagabye ibitero bikomeye ku birindiro by’ingabo za Leta Zunze Ubumwe za Amerika biri i Al Udeid, muri Leta ya Qatar. Ibi bitero byatangajwe nk’uburyo bwo kwihorera ku gitero bivugwa ko cyagabwe n’Amerika ku butaka bwa Iran ku Cyumweru gishize, tariki 22 Kamena.
Iran ivuga ko yihimuye ku “bitero by’ubugome”
Minisiteri y’ingabo ya Iran binyuze ku muyoboro wa televiziyo ya leta (IRIB) yatangaje ko “Igihugu cy’u Burayi bw’uburasirazuba cyagabye igitero cy’indege z’intambara zirimo n’ibisasu bya balistike” cyibasiye ibirindiro bya gisirikare bya Amerika biri i Al Udeid – ikigo cya gisirikare kizwiho kwakira ibitero byo mu kirere no gutegurirwamo ibikorwa bya gisirikare muri Afurika yo mu majyaruguru no mu Burasirazuba bwo hagati.
Ubutumwa bwa Tehran bwasobanuye ko igitero cyabo ari igice cy’uburenganzira igihugu gifite bwo kwihorera “ku bw’igitero cy’ubugome cyagabwe na Amerika kuri Iran, kigahitana abasivile n’abasirikare mu karere ka Isfahan.”
Amerika na Qatar ntibaragira icyo batangaza ku ngaruka z’iki gitero
Icyo gitero cyagabwe ku kigo cya gisirikare cya Al Udeid Air Base gikunze kwakira abasirikare barenga ibihumbi 10 ba Amerika. Kugeza ubu, Leta ya Qatar ntabwo iragira icyo itangaza ku byabaye, mu gihe n’abayobozi ba Pentagon (Ministeri y’ingabo ya USA) bari mu nama zihutirwa.
Nta makuru ahamye aratangazwa ku byangiritse cyangwa niba hari ubuzima bw’abantu bwahatikiriye. Gusa ibinyamakuru bikorera muri Qatar bivuga ko hari urusaku rukomeye rw’ibisasu rwumvikanye mu gice cy’amajyepfo ya Doha, bikekwa ko ari ingaruka z’ibyo bitero.
Uruhererekane rw’ibitero hagati ya USA na Iran ruri kwiyongera
Iki gitero kibaye nyuma y’iminsi mike Amerika igabye ibisasu bya drones na misile ku nyubako z’igisirikare cya Iran no ku bikorwa bikekwa ko bifitanye isano n’imitwe ishyigikiwe na Tehran muri Iraq na Syria. Ibyo bitero byagize ingaruka zikomeye, byangiza ibikorwaremezo n’amazu menshi ndetse hanapfa abantu benshi barimo n’abasivile.
Iran, binyuze ku muyobozi w’ikirenga Ayatollah Ali Khamenei, yahise itangaza ko “izihorera inshuro zirenze imwe kandi mu buryo bushoboka bwose.”
Impungenge ku mutekano mu Karere
Abasesenguzi bavuga ko igitero cya Iran kuri Amerika gishobora gutuma intambara igera ku rwego mpuzamahanga. Umusesenguzi w’ibikorwa bya gisirikare mu Burasirazuba bwo hagati, Ahmad Khosravi, yabwiye Al-Jazeera ati: “Iki ni igice cy’intambara y’ubwiyerurutso hagati ya Iran na Amerika. Iran yohereje ubutumwa butaziguye ko nta gikorwa na kimwe kigamije kuyihungabanya kizaguma kidaherekejwe n’igisubizo gifatika.”
Umuryango w’Abibumbye n’umuryango w’Abarabu (Arab League) bahamagariye impande zombi kwirinda ibikorwa bishobora guhungabanya umutekano w’akarere, cyane cyane ko Qatar yakiriye igikombe cy’isi giheruka ari igihugu gituje kandi gifite ubufatanye bukomeye n’ibihugu byombi.
Ingaruka zishobora kugera kure
Ibirindiro bya Al Udeid bifatwa nk’inkingi ya mwamba mu mikorere y’ingabo za Amerika mu karere, bityo kuba byaribasiwe birashobora kugira ingaruka ku ngendo za gisirikare, ibikorwa byo kurwanya iterabwoba, ndetse n’ubucuruzi bw’ibikomoka kuri peteroli – byose bikaba bishobora gutuma ibiciro ku isoko mpuzamahanga byongera kuzamuka.
Umwanzuro: Isi irimo kureba uko Amerika izasubiza
Kugeza ubu, isi yose n’ibihugu bikomeye birimo u Bushinwa, u Burusiya, Ubwongereza n’ibihugu bigize Umuryango w’Ubumwe bw’u Burayi birimo gukurikirana hafi iby’iki gitero, mu gihe Amerika ishobora gutangaza uburyo izabyitwaramo mu masaha ari imbere.
Nubwo igikorwa Iran yakoze cyitwa “kwihorera,” impungenge ni nyinshi ko imirwano ishobora kwaguka igafata indi ntera. Mu gihe amahanga ataramenya igisubizo cya Washington, ibibazo ku mahoro arambye mu Burasirazuba bwo hagati biracyari byinshi kandi bikomeje kwiyongera.
