Bwa mbere M23 isohoye amafoto ya Joseph Kabila ari i Goma

Mu mujyi wa Goma, aho umutekano wagiye ucumbagira kubera imirwano hagati y’ingabo za Leta ya Repubulika Iharanira Demokarasi ya Congo (FARDC) n’umutwe witwaje intwaro wa AFC/M23, hatunguranye amafoto yagaragaje uwahoze ari Perezida wa RDC, Joseph Kabila Kabange, ari mu biganiro n’abahagarariye amadini n’amatorero. Ibi byabereye ahantu hagenzurwa na AFC/M23, ibintu byazamuye impaka n’amarangamutima ku mbuga nkoranyambaga ndetse no mu ruhando rwa politiki y’akarere.
Kabila Yongera Kugaragara mu Ruhame: Impamvu n’Ubushishozi
Joseph Kabila amaze igihe kinini ari mu bwiru, atagaragara kenshi mu ruhame kuva yasezera ku butegetsi mu 2019. Nyuma yo kuyobora RDC imyaka 18, akagenda mu buryo buciye bugufi, benshi bibazaga aho yaba ari n’ibyo akora. Kugera ubwo amafoto ye yasohowe na “Kanyuka,” umuvugizi wa M23, yamugaragaje mu biganiro n’abayobozi b’amadini, byongeye kuzamura icyizere cya bamwe n’impungenge ku bandi.
Nta tangazo ryasohowe rirasobanura neza icyari kigamijwe muri ibyo biganiro, ariko bamwe mu basesenguzi bavuga ko bishobora kuba ari igice cy’umugambi wa Kabila wo kugaruka mu ruhando rwa politiki, cyangwa se uruhare rwe mu gushaka amahoro mu burasirazuba bwa Congo, aho imirwano imaze imyaka irenga icumi.
Umujyi wa Goma mu Ntoki za AFC/M23: Ese Kabila Arimo Yiyegereza Aba Barwanyi?
Akarere ka Goma karagenzurwa n’umutwe wa AFC/M23, umwe mu mitwe irwanya Leta ya RDC, uherutse kongera kugaba ibitero bikomeye kuva mu mpera za 2021. Kabila agaragara mu gace kari mu maboko y’uyu mutwe birateza ibibazo byinshi: Ese yagiye kuhakorera ibiganiro by’ubwiyunge? Ese afite uruhare mu biganiro by’ibanga hagati ya Leta n’uyu mutwe? Cyangwa se hari indi ntego yihishe inyuma?
Amakuru akomeje gucicikana agaragaza ko hari uruhande rumwe rwa politiki muri RDC rushobora kuba rushaka gukoresha Kabila mu biganiro by’amahoro, mu gihe abandi bamushinja kuba ashobora kuba afitanye umubano wihariye n’imiyoborere ya AFC/M23. Nubwo nta gihamya ifatika kiraboneka, aya mafoto afunguriye umuryango w’ibihuha byinshi n’imyumvire itandukanye.
Amateka ya Joseph Kabila: Inzira y’Ubutegetsi Irimo Ibanga n’Ibirindiro
Joseph Kabila Kabange yavukiye mu 1971, akaba umuhungu wa Laurent-Désiré Kabila, wahiritse Mobutu Sese Seko mu 1997. Nyuma y’iyicwa rya se muri Mutarama 2001, Joseph Kabila yahise ashyirwaho nk’umusimbura, icyo gihe afite imyaka 29 gusa.
Yayoboye Repubulika Iharanira Demokarasi ya Congo mu bihe bikomeye by’imvururu, intambara n’amasezerano y’amahoro. Yatowe mu 2006 mu matora ya mbere yagiyeho ku buryo bwa demokarasi muri icyo gihugu. Yongera gutorerwa indi manda mu 2011, ariko manda ye ya nyuma yagombaga kurangira mu 2016. Yakomeje kuguma ku butegetsi kugeza mu 2019, ubwo Felix Tshisekedi yamusimburaga.
Mu gihe cye ku butegetsi, Kabila yagiye ashinjwa byinshi bijyanye no kutubahiriza amahame ya demokarasi, gutegekesha igitugu, no kutabasha guhashya imitwe yitwaje intwaro. Ariko kandi, bamwe bamuziho kuba yarabashije kugira ubufatanye na bamwe mu batavuga rumwe na Leta ndetse n’imiryango mpuzamahanga mu gushyiraho inzego z’igihugu zitorwa.
Nyuma yo kuva ku butegetsi, yahisemo kujya mu buzima bw’ibanga, aho yagaragaraga gacye cyane mu ruhame. Hari abibaza niba yarasubiye mu gihugu cye cya RDC cyangwa niba aba mu mahanga, ariko ibikorwa bye byari bikomeje kugirwa ubwiru.
Ese Kabila Ashobora Gusubira muri Politiki? Inyuma y’Imbwirwaruhame yavuze
Nta na rimwe Kabila aratangaza ko yavuye burundu muri politiki. Amategeko ya RDC ntabwo amubuza kongera kwiyamamaza mu gihe kizaza, kandi nk’uwahoze ari Perezida, agifite uruhare runini mu mitwe ya politiki, cyane cyane mu ihuriro rya FCC (Front Commun pour le Congo). Igaragara rye i Goma, ririmo ubutumwa bubiri: kugaragaza ko agihari kandi ko ashobora kugira ijambo muri iki gihe igihugu gihanganye n’icyorezo cy’intambara mu burasirazuba.
Icyo Abaturage n’Abasesenguzi Bavuga
Hari abavuga ko agaruka kwa Kabila bishobora kuba igisubizo mu gihe ibintu birushaho gukara mu gihugu. Abandi bavuga ko uyu mugabo atigeze ava mu mikino ya politiki, ahubwo ko yari yihishe ngo arebe aho ibintu bigana. Gusa nta gushidikanya ko igaruka rye mu ruhame risobanuye byinshi kuri politiki ya RDC muri iki gihe cy’impaka, intambara n’amasezerano agoranye.