Minisitiri w’Uburezi na Karidinali Kambanda mu biganiro bigamije guteza imbere ireme ry’uburezi

Kigali, tariki ya 16 Nyakanga 2025 – Minisitiri w’Uburezi, Bwana Joseph Nsengimana, yakiriye kuri uyu wa Mbere Nyiricyubahiro Karidinali Antoine Kambanda, Arikiyepisikopi wa Kigali, bagirana ibiganiro byimbitse byibanze ku bufatanye mu guteza imbere ireme ry’uburezi mu Rwanda.
Iyi nama yabereye ku cyicaro cya Minisiteri y’Uburezi, yari igamije kurebera hamwe uko amavugururwa aherutse gutangazwa yashyirwa mu bikorwa neza, by’umwihariko hagamijwe kunoza imyigire n’imyigishirize, haba mu mashuri abanza no mu mashuri yisumbuye.
Minisitiri Nsengimana yagaragaje ko ubufatanye n’inzego zifite aho zihurira n’uburezi, zirimo na Kiliziya Gatolika, ari ingenzi mu rugendo rwo kuvugurura no kuzamura urwego rw’imyigire y’abana b’u Rwanda. Yagize ati:
“Kiliziya ifite uruhare rukomeye mu burezi bw’igihugu cyacu. Iyo duhuriye hamwe nk’abareshya intego, tubasha gutanga umusanzu uhamye mu ishyirwa mu bikorwa ry’amavugururwa agamije ireme ry’uburezi.”
Ku ruhande rwe, Karidinali Antoine Kambanda yashimye intambwe u Rwanda rumaze gutera mu rwego rw’uburezi, anasaba ko amavugururwa ajyanye n’amasomo atangwa yakwihutishwa, hagamijwe gukomeza gutegura urubyiruko rushoboye kandi rufite indangagaciro.
Yagize ati:
“Kiliziya nk’umufatanyabikorwa w’imena mu burezi, ihora yiteguye gutanga umusanzu wayo mu gutegura urubyiruko rufite ubumenyi n’ubupfura. Ubufatanye nka buriya ni ingenzi mu gutuma uburezi bugera ku ntego zabwo nyakuri.”
Amasomo mashya n’impinduka mu myigire
Mu biganiro byabo, impande zombi zagarutse cyane ku mavugurura aherutse kwemezwa, cyane cyane arebana n’imyaka itatu ya mbere y’amashuri abanza, aho hateganywa uburyo bushya bwo gutanga amasomo hifashishijwe uburezi bushingiye ku bushobozi (Competency Based Curriculum). Aha hitezwe ko abana bazatangira kumenyerezwa gutekereza no gukemura ibibazo bakiri bato, aho kwibanda gusa ku gusubiramo ibyo babwiwe.
Ikindi cyagarutsweho ni impinduka mu masomo azajya atangwa mu cyiciro cya kabiri cy’amashuri yisumbuye (upper secondary). Muri aya mavugurura, hagiye kongerwamo amashami mashya y’amasomo ajyanye n’isoko ry’umurimo, harimo ayerekeye ikoranabuhanga, ubukungu bushingiye ku bumenyi, ubukerarugendo ndetse n’ubuhinzi bugezweho.
Minisitiri Nsengimana yavuze ko aya mavugurura azatangira gushyirwa mu bikorwa guhera mu mwaka w’amashuri utaha, kandi ko azashingira ku bushobozi n’impano z’abanyeshuri, aho buri wese azajya yemererwa gukurikira isomo rimufasha kurushaho kwiteza imbere.
Umwanzuro: Gushyira hamwe imbaraga
Ibiganiro hagati ya Minisiteri y’Uburezi na Kiliziya Gatolika byasojwe impande zombi zemeranyije gukomeza ubufatanye, binyuze mu kungurana ibitekerezo kenshi no gushyira imbaraga mu bikorwa, kugira ngo uburezi buhe u Rwanda ejo hazaza heza.
Nk’uko byashimangiwe n’impande zombi, ireme ry’uburezi ni inkingi ya mwamba y’iterambere rirambye, bityo rikeneye ubufatanye buhamye hagati ya Leta, ababyeyi, abarezi, amadini n’izindi nzego zifite aho zihurira n’uburezi.