Abasivili barenga igihumbi baguye mu gitero cyahitanye imbaga mu nkambi y’impunzi za Darfur muri Sudani
Darfur, Sudani – Raporo nshya yashyizwe ahagaragara n’Ibiro by’Umuryango w’Abibumbye bishinzwe Uburenganzira bwa Muntu igaragaza ko abasivili barenga 1,000 baguye mu gitero gikomeye cyagabwe ku nkambi irimo abaturage bavanwe mu byabo n’intambara mu gace ka Darfur, mu burengerazuba bwa Sudani.
Iyo raporo ivuga ko icyo gitero cyabaye muri Mata uyu mwaka, igihe umutwe witwaje intwaro ukorera muri Sudani wafataga ku ngufu imwe mu nkambi zari zimaze igihe zugarijwe n’inzara n’ubukene bukabije.
Abenshi mu bahaguye barimo abagore, abana n’abasaza bari barahungiye muri iyo nkambi bagerageza guhunga umutekano mucye umaze imyaka myinshi muri ako karere.
Abenshi bishwe mu buryo butavugwaho rumwe
Nk’uko byemezwa n’iyo raporo, hafi kimwe cya gatatu cy’abishwe cyishwe mu buryo bwo kubarasa cyangwa kubica ku bushake, nyuma yo kubafata. Ibi byafashwe nk’ibikorwa bikomeye bihabanye n’amategeko mpuzamahanga arengera abasivili mu bihe by’intambara.
Abatangabuhamya bavuganye n’abakozi b’Umuryango w’Abibumbye bavuze ko abarwanyi binjiye mu nkambi bafite intwaro ziremereye, batwika amazu y’agateganyo, bica abaturage, abandi barafatwa, abagore n’abakobwa bagakorerwa ihohoterwa rishingiye ku gitsina.
Inkambi yari yarabaye icumbi ry’abatagira aho bajya
Iyo nkambi yari ituwe n’abantu ibihumbi bari barahunze imirwano n’ubwicanyi bwagiye bugaragara muri Darfur mu myaka yashize. Igihe igitero cyabaga, yari imaze igihe igaragaza ibibazo bikomeye by’inzara, kubura amazi meza n’ubuvuzi, ibintu byari byaramaze guca intege abaturage bayibagamo.
Raporo igaragaza ko gufata iyo nkambi byarushijeho gukaza umutekano mucye muri Darfur, ndetse bituma abaturage benshi basigara batagira aho berekeza, bamwe bongera guhunga mu bihe bikomeye kurushaho.
Umuryango w’Abibumbye usaba iperereza ryigenga
Ibiro bya Loni bishinzwe Uburenganzira bwa Muntu byasabye ko habaho iperereza ryigenga, rirambuye kandi ritabogamye ku byabaye, kugira ngo ababigizemo uruhare babiryozwe. Byagaragaje ko kwibasira abasivili n’inkambi z’impunzi ari icyaha mpuzamahanga gishobora gufatwa nk’icyaha cy’intambara.
Umuryango mpuzamahanga wasabwe kandi kongera ubufasha bwihutirwa ku baturage ba Darfur, by’umwihariko ababuze ibyabo n’abagizweho ingaruka n’ayo makuba mashya.
Darfur ikomeje kuba isibaniro ry’amakimbirane
Darfur imaze imyaka myinshi ari kamwe mu duce twa Sudani twibasiwe n’intambara zishingiye ku mitwe yitwaje intwaro, amakimbirane ya politiki n’amakimbirane ashingiye ku butaka n’amoko. Nubwo hari gahunda zitandukanye zashatse kugarura amahoro, raporo z’imiryango mpuzamahanga zikomeje kugaragaza ko abasivili ari bo bakomeza kwishyura igiciro kinini.
Ibibera muri Darfur bikomeje gutera impungenge umuryango mpuzamahanga, cyane cyane mu gihe Sudani muri rusange ikomeje kwibasirwa n’intambara n’ubwumvikane buke bwa politiki.
