Perezida Ruto yaciye amarenga yo gushaka kugundira ubutegetsi

images (12)

Perezida wa Kenya, William Samoei Ruto, yatangaje ko afite umugambi ndakuka wo guhindura Kenya igihugu cyateye imbere ku rwego rw’ibihugu bya mbere ku isi (First World Country) bitarenze umwaka wa 2055, avuga ko icyo gikorwa gishobora gufata imyaka 30, nk’uko byagenze muri Koreya y’Epfo, Singapore na Chine.

Mu ijambo rye ryagaragazaga icyerekezo cya politiki n’iterambere, Perezida Ruto yavuze ko Kenya ifite ubushobozi n’abaturage bafite ubuhanga bushobora kuyigeza ku rwego rw’ibihugu bifite ubukungu bukomeye ku isi. Yagize ati: “Dufite umugambi uhamye wo guhindura ubukungu bwacu, tugakora igihugu cyacu aho buri munya-Kenya azagira amahirwe angana n’ay’abaturage bo mu bihugu nka Korea, Singapore na China. Kuzamura Kenya uhereye mu bukene kugera kugeza mu bihugu by’iyambere bizadusaba imyaka 30, ariko ni ikintu gishoboka.”

Umugambi w’imyaka 30

Perezida Ruto yavuze ko iyi gahunda izibanda ku by’ibanze bitatu by’ingenzi:

  1. Guteza imbere inganda no kongera umusaruro w’ibikorerwa imbere mu gihugu.
  2. Kongera ireme ry’uburezi no guteza imbere ikoranabuhanga mu mashuri yose.
  3. Kongera imirimo ku rubyiruko no gushyiraho uburyo bwo guteza imbere ubucuruzi buciriritse n’ubwa kijyambere.

Yongeyeho ati: “Iyo urebye amateka y’ibihugu byazamutse mu buryo butangaje nk’u Bushinwa na Singapore, byose byafashe igihe kitari gito ariko byari bifite icyerekezo cyumvikanye. Ni yo nzira natwe turi kuganamo.”

Iterambere ry’ubukungu ryifuzwa

Mu myaka iri imbere, guverinoma ya Ruto irateganya gushora imari mu bikorwa remezo bikomeye birimo inzira z’amashanyarazi, imihanda yihuta, n’ibikorwaremezo by’ikoranabuhanga, kugira ngo ubucuruzi n’inganda bibashe gutera imbere.

Abasesenguzi b’ubukungu muri Kenya bavuga ko uyu mugambi ushobora gushyirwa mu bikorwa mu gihe habayeho gucunga neza umutungo wa Leta no kurwanya ruswa, kimwe mu bibazo byagiye bitambamira iterambere ry’igihugu.

Abanenga bavuga ko ari uburyo bwo gushaka kugundira ubutegetsi

Nubwo hari abishimira icyerekezo cya Perezida Ruto, hari n’abandi baturage ndetse n’abanyapolitiki batangiye kugaragaza impungenge, bavuga ko imvugo ye yo kuzamura igihugu mu myaka 30 ishobora kuba uburyo bwo kwigarurira abaturage mu rwego rwo kwitegura kugundira ubutegetsi.

Umwe mu banyapolitiki batavuga rumwe na Ruto yagize ati: “Iyo umuntu avuga gahunda izamara imyaka 30, tuba twibaza niba ari gahunda y’igihugu cyangwa ari iya muntu umwe ushaka gukomeza kugumana ubutegetsi mu buryo butaziguye cyangwa butaziguye.”

Ibi bitekerezo by’abanenga bije mu gihe muri Kenya hakomeje kuba ibiganiro birebana n’imyitwarire ya guverinoma, aho bamwe bashinja Perezida Ruto gushaka kugenzura inzego zose z’igihugu.

Abaturage barasabwa kugira uruhare

N’ubwo hari abamunenga, Perezida Ruto yasabye abaturage bose kugira uruhare mu iterambere ry’igihugu, ashimangira ko “Kenya nshya” izubakwa n’abaturage bafite indangagaciro z’ubunyangamugayo, umurimo, n’ubwitange. Ati:“Ntabwo ari umugambi wa guverinoma gusa, ahubwo ni urugendo rwa buri Munya-Kenya wese. Tugomba gukorera hamwe kugira ngo mu myaka 30 iri imbere, igihugu cyacu kibashe kuba icy’icyitegererezo muri Afurika no ku isi.”

Abasesenguzi bavuga ko ibyifuzo bya Ruto bishobora kugerwaho ari uko habayeho imiyoborere myiza, gucunga neza umutungo w’igihugu, no guha ijambo urubyiruko, bitabaye ibyo bikaba byarangirira mu magambo nk’uko byagiye bigenda mu bihugu byinshi bya Afurika.